ΑΛΙΣΤΡΑΤΗ: ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ ΣΠΗΛΑΙΟ-ΘΥΜΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ
Δημοσιεύτηκε: Σάβ Ιαν 21, 2006 4:29 pm
Όλοι λίγο-πολύ γνωρίζουμε τις μη αναστρέψιμες φθορές
που υπέστη το σπήλαιο Αλιστράτης την περίοδο 1993-1998
λόγω παρανόμων αλλά και νομίμων εργασιών κατά την διαδικασία
«προετοιμασίας» του σπηλαίου για την προσβασιμότητά του στο ευρύ
κοινό.
Οι εκπαιδευόμενοι στα σεμινάρια 2004 του ΣΠΕΛΕΟ είχαμε την
τύχη να πληροφορηθούμε κατ' ιδίαν από τον Νίκο Πουλιανό την
κατάσταση του σπηλαίου και τις παρασκηνιακές διεργασίες που
οδήγησαν στην απόφαση των αρχών (τοπικών, νομαρχιακών & πολιτικών)
να επιτρέψουν την τέλεση καταστροφικών εργασιών «αξιοποίησης».
Επί χρόνια η υπόθεση του σπηλαίου Αλιστράτης παρέμενε θολή για
την κοινή γνώμη: Από την μια πλευρά, σπηλαιολογικοί ομίλοι, πολιτιστικά
σωματεία και ευαισθητοποιημένοι πολίτες διαμαρτύρονταν για τις καταστροφικές
επεμβάσεις εντός του σπηλαίου ενώ από την άλλη, οι τοπικοί φορείς και οι
ανάδοχοι του έργου αρνούνταν οποιαδήποτε καταστροφή...
Η όλη ασάφεια περί των επεμβάσεων στο σπήλαιο επιτέλους άρχισε να ξεδιαλύνεται
από τον Απρίλιο 2005 μετά την δημοσίευση σχετικού πορίσματος του Συνηγόρου
του Πολίτη.
Πρόκειται για την «Υπόθεση 18382/20-09-2002» με τίτλο:
«ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΑ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ
ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ»
Στο εν λόγω πόρισμα παρουσιάζονται αναλυτικά όλα τα επίσημα έγγραφα των
εμπλεκόμενων αρχών που οδήγησαν τελικά στην άδεια επεμβάσεων στο σπήλαιο
και γίνεται η διαπίστωση ότι οι εργασίες αξιοποίησης του σπηλαίου Αλιστράτης
προκάλεσαν ανεπανόρθωτες καταστροφές στον διάκοσμο και μετάβαλλαν τις
εσωτερικές του βιοκλιματικές συνθήκες.
Παραθέτω παρακάτω τμήματα του πορίσματος όπου αναφέρονται επισήμως
απογοητευτικές διαπιστώσεις μετά από αυτοψίες κλιμακίων της Εφορείας
Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας:
1)«Γεωλόγος της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας, στο πλαίσιο
της διδακτορικής του διατριβής, επισκέφθηκε το σπήλαιο Αλιστράτης και
υπέβαλε στην Εφορεία, στις 17.07.98, έκθεση µε τις παρατηρήσεις του.
Ειδικότερα, µεταξύ άλλων, ανέφερε ότι "… Κατά τη δηµιουργία του µη
αναστρέψιµου σηµερινού διαδρόµου κόπηκαν εκατοντάδες σταλαγµίτες…
Επίσης, για τη θεµελίωση του διαδρόµου έγινε εξαγωγή δεκάδων τόνων
ιζήµατος το οποίο για χάρη ευκολίας τοποθετήθηκε δεξιά και αριστερά του
διαδρόµου, καλύπτοντας όλο το παλαιό δάπεδο του σπηλαίου µαζί µε τους
όποιους µικρούς σταλαγµίτες υπήρχαν… Η µεγαλύτερη µη αναστρέψιµη
καταστροφή του σπηλαίου έχει γίνει µε τη διάνοιξη δεύτερης εξόδου, διαµέτρου
περίπου 6µ. για µελλοντική τοποθέτηση ανελκυστήρα στο τέλος της τουριστικής
διαδροµής. Το άνοιγµα της δεύτερης εξόδου στο σπήλαιο προκαλεί ρεύµα αέρος
µε αποτέλεσµα την πλήρη αλλοίωση του µικροκλίµατος του σπηλαίου." Στην
ίδια έκθεση σηµειώνεται ότι "… εντοπίστηκαν επιφανειακά αρχαιολογικά και
παλαιοντολογικά ευρήµατα".»
....
2)«στο υπ’ αριθµ. 551/22.07.04 έγγραφο της νεοσυσταθείσας
Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας Βορείου Ελλάδος, το οποίο
έλαβε η Αρχή, αναφέρεται ότι "…σειρά τραυµατικών παρεµβάσεων έχει ήδη
πραγµατοποιηθεί στο εσωτερικού του …σπηλαίου π.χ. η τοποθέτηση του
ανελκυστήρα, η ισοπέδωση του δαπέδου για την κατασκευή µεγάλου
τσιµεντένιου διαδρόµου…, η εξολόθρευση µεγάλου αριθµού νυχτερίδων
(προστατευόµενου είδους), η τεχνητή εµφύτευση σταλαγµιτών (ακόµη και
σταλακτιτών) εκατέρωθεν του διαδρόµου κλπ".»
...
3)«Στις 15 Οκτωβρίου 2004, πραγµατοποιήθηκε, από το ως άνω κλιµάκιο της Αρχής
της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας, αυτοψία στο σπήλαιο µε
την παρουσία και υπαλλήλου γεωλόγου του ΥΠΠΟ. Κατά τη διάρκεια της
αυτοψίας ήταν, επίσης, παρών και ο Πρόεδρος της εταιρείας διαχείρισης του
σπηλαίου.
Κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε ότι ο ανελκυστήρας βρισκόταν
εκτός λειτουργίας και ότι η τουριστική διαδροµή είχε µειωθεί µε την
τοποθέτηση σχοινιού στο διάδροµο, προκειµένου οι επισκέπτες να µην έχουν
οπτική επαφή µε την εν λόγω εγκατάσταση. Επίσης, δεν διαπιστώθηκε µε
βεβαιότητα η αεροστεγής σφράγιση του φρεατίου του ανελκυστήρα.
...Περαιτέρω, κατά την αυτοψία στο σπήλαιο παρατηρήθηκε σε ορισµένα σηµεία
ελαφρό πρασίνισµα των σπηλαιοθεµάτων,προφανώς λόγω του φωτισµού, αν και
έχει γίνει προσπάθεια από την εταιρεία διαχείρισης του σπηλαίου µείωσης
του χρόνου έκθεσης των σταλαγµιτικών –σταλακτιτικών σχηµατισµών στο φως,
καθώς οι προβολείς λειτουργούν µε φωτοκύτταρα ανάλογα µε την προσέλευση των
τουριστών. Επίσης, διαπιστώθηκε η εκτενής καταστροφή του σταλαγµιτικού υλικού
στα σηµεία που ευρίσκονται πλησίον του διαδρόµου διέλευσης των επισκεπτών.
Τέλος, από τη ξεναγό, η οποία συνόδευε το κλιµάκιο, η Αρχή ενηµερώθηκε ότι οι
νυχτερίδες έχουν µειωθεί σηµαντικά και τα λίγα πια άτοµα, βρίσκονται σε µη
τουριστικά αξιοποιηµένες αίθουσες του σπηλαίου.»
Με αφορμή το εν λόγω πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη, το ΚΑΣ (Κεντρικό
Αρχαιολογικό Συμβούλιο) συνεδρίασε την 22-11-2005 και γνωµοδότησε οµόφωνα:
Α) υπέρ της µη έγκρισης συνέχισης λειτουργίας του ανελκυστήρα του σπηλαίου
Αλιστράτης, «ο οποίος κατασκευάστηκε παράνοµα και µε την ύπαρξη και λειτουργία
του βλάπτει το µικροκλίµα του σπηλαίου»,
Β) υπέρ της συγκρότησης επταµελούς επιτροπής για τη διενέργεια αυτοψίας.
Τώρα όμως είναι αργά...ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ!
Το σπήλαιο Αλιστράτης άλλαξε ριζικά (προς το χειρότερο) μετά την «αξιοποίησή» του.
Το σίγουρο είναι ότι δεν θα μπορέσουμε ποτέ να έχουμε την ιδια εικόνα για το εσωτερικό
του σπηλαίου μ' εκείνη που αντίκρυσαν οι πρώτοι σπηλαιολόγοι-εξερευνητές του το 1976!
Η σημερινή κατάσταση του σπηλαίου Αλιστράτης, του Σπηλαίου Παιανίας «Κουτούκι» στον Υμηττό
και άλλων επισκέψιμων σπηλαίων της πατρίδας μας, θα πρέπει να προβληματίσει τους υπέρμαχους
της «αξιοποίησης» των σπηλαίων και να εγείρει στους συναδέλφους σπηλαιολόγους το ακόλουθο
ηθικό-δίλημμα:
ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ ΑΝΕΞΕΡΕΥΝΗΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ
ΜΕ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΕΠΟΥΣΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΜΑΣ;
Η ΠΛΗΡΗΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΟΥ;
Η ΑΠΟΚΡΥΨΗ ΤΟΥ;
Η ΜΗΠΩΣ...Η ΕΛΛΙΠΗΣ ΠΑΡΟΧΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ;
ΔΙΑΛΕΞΤΕ ΓΡΗΓΟΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΛΑΒΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΜΑΣ
ΝΑ ΑΠΟΛΑΥΣΟΥΝ ΟΜΟΡΦΑ ΑΝΕΠΑΦΑ ΣΠΗΛΑΙΑ...
ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ:[/b]
Το πλήρες κείμενο του πορίσματος του ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ:
http://www.synigoros.gr/reports/alistrati.pdf
Η ανταπόκριση της διοίκησης στο πόρισμα:
http://www.synigoros.gr/reports/alistra ... okrisi.pdf
SΟS για το σπήλαιο Παιανίας (και τους επισκέπτες του):
http://ta-nea.dolnet.gr/print_article.p ... m=P47&aa=2
ΜΥΡΡΙΝΟΥΣΙΟΣ
που υπέστη το σπήλαιο Αλιστράτης την περίοδο 1993-1998
λόγω παρανόμων αλλά και νομίμων εργασιών κατά την διαδικασία
«προετοιμασίας» του σπηλαίου για την προσβασιμότητά του στο ευρύ
κοινό.
Οι εκπαιδευόμενοι στα σεμινάρια 2004 του ΣΠΕΛΕΟ είχαμε την
τύχη να πληροφορηθούμε κατ' ιδίαν από τον Νίκο Πουλιανό την
κατάσταση του σπηλαίου και τις παρασκηνιακές διεργασίες που
οδήγησαν στην απόφαση των αρχών (τοπικών, νομαρχιακών & πολιτικών)
να επιτρέψουν την τέλεση καταστροφικών εργασιών «αξιοποίησης».
Επί χρόνια η υπόθεση του σπηλαίου Αλιστράτης παρέμενε θολή για
την κοινή γνώμη: Από την μια πλευρά, σπηλαιολογικοί ομίλοι, πολιτιστικά
σωματεία και ευαισθητοποιημένοι πολίτες διαμαρτύρονταν για τις καταστροφικές
επεμβάσεις εντός του σπηλαίου ενώ από την άλλη, οι τοπικοί φορείς και οι
ανάδοχοι του έργου αρνούνταν οποιαδήποτε καταστροφή...
Η όλη ασάφεια περί των επεμβάσεων στο σπήλαιο επιτέλους άρχισε να ξεδιαλύνεται
από τον Απρίλιο 2005 μετά την δημοσίευση σχετικού πορίσματος του Συνηγόρου
του Πολίτη.
Πρόκειται για την «Υπόθεση 18382/20-09-2002» με τίτλο:
«ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΑ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ
ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ»
Στο εν λόγω πόρισμα παρουσιάζονται αναλυτικά όλα τα επίσημα έγγραφα των
εμπλεκόμενων αρχών που οδήγησαν τελικά στην άδεια επεμβάσεων στο σπήλαιο
και γίνεται η διαπίστωση ότι οι εργασίες αξιοποίησης του σπηλαίου Αλιστράτης
προκάλεσαν ανεπανόρθωτες καταστροφές στον διάκοσμο και μετάβαλλαν τις
εσωτερικές του βιοκλιματικές συνθήκες.
Παραθέτω παρακάτω τμήματα του πορίσματος όπου αναφέρονται επισήμως
απογοητευτικές διαπιστώσεις μετά από αυτοψίες κλιμακίων της Εφορείας
Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας:
1)«Γεωλόγος της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας, στο πλαίσιο
της διδακτορικής του διατριβής, επισκέφθηκε το σπήλαιο Αλιστράτης και
υπέβαλε στην Εφορεία, στις 17.07.98, έκθεση µε τις παρατηρήσεις του.
Ειδικότερα, µεταξύ άλλων, ανέφερε ότι "… Κατά τη δηµιουργία του µη
αναστρέψιµου σηµερινού διαδρόµου κόπηκαν εκατοντάδες σταλαγµίτες…
Επίσης, για τη θεµελίωση του διαδρόµου έγινε εξαγωγή δεκάδων τόνων
ιζήµατος το οποίο για χάρη ευκολίας τοποθετήθηκε δεξιά και αριστερά του
διαδρόµου, καλύπτοντας όλο το παλαιό δάπεδο του σπηλαίου µαζί µε τους
όποιους µικρούς σταλαγµίτες υπήρχαν… Η µεγαλύτερη µη αναστρέψιµη
καταστροφή του σπηλαίου έχει γίνει µε τη διάνοιξη δεύτερης εξόδου, διαµέτρου
περίπου 6µ. για µελλοντική τοποθέτηση ανελκυστήρα στο τέλος της τουριστικής
διαδροµής. Το άνοιγµα της δεύτερης εξόδου στο σπήλαιο προκαλεί ρεύµα αέρος
µε αποτέλεσµα την πλήρη αλλοίωση του µικροκλίµατος του σπηλαίου." Στην
ίδια έκθεση σηµειώνεται ότι "… εντοπίστηκαν επιφανειακά αρχαιολογικά και
παλαιοντολογικά ευρήµατα".»
....
2)«στο υπ’ αριθµ. 551/22.07.04 έγγραφο της νεοσυσταθείσας
Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας Βορείου Ελλάδος, το οποίο
έλαβε η Αρχή, αναφέρεται ότι "…σειρά τραυµατικών παρεµβάσεων έχει ήδη
πραγµατοποιηθεί στο εσωτερικού του …σπηλαίου π.χ. η τοποθέτηση του
ανελκυστήρα, η ισοπέδωση του δαπέδου για την κατασκευή µεγάλου
τσιµεντένιου διαδρόµου…, η εξολόθρευση µεγάλου αριθµού νυχτερίδων
(προστατευόµενου είδους), η τεχνητή εµφύτευση σταλαγµιτών (ακόµη και
σταλακτιτών) εκατέρωθεν του διαδρόµου κλπ".»
...
3)«Στις 15 Οκτωβρίου 2004, πραγµατοποιήθηκε, από το ως άνω κλιµάκιο της Αρχής
της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας, αυτοψία στο σπήλαιο µε
την παρουσία και υπαλλήλου γεωλόγου του ΥΠΠΟ. Κατά τη διάρκεια της
αυτοψίας ήταν, επίσης, παρών και ο Πρόεδρος της εταιρείας διαχείρισης του
σπηλαίου.
Κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε ότι ο ανελκυστήρας βρισκόταν
εκτός λειτουργίας και ότι η τουριστική διαδροµή είχε µειωθεί µε την
τοποθέτηση σχοινιού στο διάδροµο, προκειµένου οι επισκέπτες να µην έχουν
οπτική επαφή µε την εν λόγω εγκατάσταση. Επίσης, δεν διαπιστώθηκε µε
βεβαιότητα η αεροστεγής σφράγιση του φρεατίου του ανελκυστήρα.
...Περαιτέρω, κατά την αυτοψία στο σπήλαιο παρατηρήθηκε σε ορισµένα σηµεία
ελαφρό πρασίνισµα των σπηλαιοθεµάτων,προφανώς λόγω του φωτισµού, αν και
έχει γίνει προσπάθεια από την εταιρεία διαχείρισης του σπηλαίου µείωσης
του χρόνου έκθεσης των σταλαγµιτικών –σταλακτιτικών σχηµατισµών στο φως,
καθώς οι προβολείς λειτουργούν µε φωτοκύτταρα ανάλογα µε την προσέλευση των
τουριστών. Επίσης, διαπιστώθηκε η εκτενής καταστροφή του σταλαγµιτικού υλικού
στα σηµεία που ευρίσκονται πλησίον του διαδρόµου διέλευσης των επισκεπτών.
Τέλος, από τη ξεναγό, η οποία συνόδευε το κλιµάκιο, η Αρχή ενηµερώθηκε ότι οι
νυχτερίδες έχουν µειωθεί σηµαντικά και τα λίγα πια άτοµα, βρίσκονται σε µη
τουριστικά αξιοποιηµένες αίθουσες του σπηλαίου.»
Με αφορμή το εν λόγω πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη, το ΚΑΣ (Κεντρικό
Αρχαιολογικό Συμβούλιο) συνεδρίασε την 22-11-2005 και γνωµοδότησε οµόφωνα:
Α) υπέρ της µη έγκρισης συνέχισης λειτουργίας του ανελκυστήρα του σπηλαίου
Αλιστράτης, «ο οποίος κατασκευάστηκε παράνοµα και µε την ύπαρξη και λειτουργία
του βλάπτει το µικροκλίµα του σπηλαίου»,
Β) υπέρ της συγκρότησης επταµελούς επιτροπής για τη διενέργεια αυτοψίας.
Τώρα όμως είναι αργά...ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ!
Το σπήλαιο Αλιστράτης άλλαξε ριζικά (προς το χειρότερο) μετά την «αξιοποίησή» του.
Το σίγουρο είναι ότι δεν θα μπορέσουμε ποτέ να έχουμε την ιδια εικόνα για το εσωτερικό
του σπηλαίου μ' εκείνη που αντίκρυσαν οι πρώτοι σπηλαιολόγοι-εξερευνητές του το 1976!
Η σημερινή κατάσταση του σπηλαίου Αλιστράτης, του Σπηλαίου Παιανίας «Κουτούκι» στον Υμηττό
και άλλων επισκέψιμων σπηλαίων της πατρίδας μας, θα πρέπει να προβληματίσει τους υπέρμαχους
της «αξιοποίησης» των σπηλαίων και να εγείρει στους συναδέλφους σπηλαιολόγους το ακόλουθο
ηθικό-δίλημμα:
ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ ΑΝΕΞΕΡΕΥΝΗΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ
ΜΕ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΕΠΟΥΣΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΜΑΣ;
Η ΠΛΗΡΗΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΟΥ;
Η ΑΠΟΚΡΥΨΗ ΤΟΥ;
Η ΜΗΠΩΣ...Η ΕΛΛΙΠΗΣ ΠΑΡΟΧΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ;
ΔΙΑΛΕΞΤΕ ΓΡΗΓΟΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΛΑΒΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΜΑΣ
ΝΑ ΑΠΟΛΑΥΣΟΥΝ ΟΜΟΡΦΑ ΑΝΕΠΑΦΑ ΣΠΗΛΑΙΑ...
ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ:[/b]
Το πλήρες κείμενο του πορίσματος του ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ:
http://www.synigoros.gr/reports/alistrati.pdf
Η ανταπόκριση της διοίκησης στο πόρισμα:
http://www.synigoros.gr/reports/alistra ... okrisi.pdf
SΟS για το σπήλαιο Παιανίας (και τους επισκέπτες του):
http://ta-nea.dolnet.gr/print_article.p ... m=P47&aa=2
ΜΥΡΡΙΝΟΥΣΙΟΣ